Ιδανικά ταξίδια

Η Ελλάδα στη γαλλική ταξιδιωτική λογοτεχνία 1550-1821

Όταν από τα μέσα του 16ου αιώνα αρχίζουν να επισκέπτονται την Ελλάδα Ευρωπαίοι ταξιδιώτες, η χώρα ανήκει στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, στην εξωτική Ανατολή. Το κλασικό της όμως παρελθόν, οι δεσμοί της με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, τον οποίο μελετούν οι Ευρωπαίοι λόγιοι ήδη από την Αναγέννηση, έκανε τους επισκέπτες να αισθάνονται ότι πατούν σε γνώριμο έδαφος. Σε όλα τα ταξιδιωτικά κείμενα της περιόδου πριν από την Επανάσταση του '21, κυρίαρχο θέμα είναι η αναζήτηση του οράματος της αρχαίας Ελλάδας μέσα στα ερείπια, η προσπάθεια να συμβιβαστούν τα υψηλά κλασικά ιδεώδη με την πεζή, αν όχι απελπιστική, πραγματικότητα της τουρκοκρατούμενης νεότερης Ελλάδας. Η γαλλική ταξιδιωτική λογοτεχνία αντανακλά με τον εναργέστερο τρόπο το διχασμό των λογίων περιηγητών όταν οι εικόνες μπροστά στα μάτια τους διέψευδαν τα ιδανικά οράματα που είχε εκθρέψει η φαντασία τους. Αυτός ακριβώς ο πόθος των φωτισμένων εραστών της Αρχαιότητας να ξαναδούν την Ελλάδα "όπως έπρεπε να είναι" γέννησε το κίνημα του Φιλελληνισμού κατά τα τέλη του 18ου αιώνα.