Τραγικά διλήμματα στην εποχή του "πολέμου κατά της τρομοκρατίας"

Από τη σανίδα του Καρνεάδη στο "Ποινικό δίκαιο του εχθρού"

Συγγραφέας:Βαθιώτης Κωνσταντίνος Ι
Εκδόσεις: Νομική Βιβλιοθήκη
Έτος τρέχουσας έκδοσης: 2010
ISBN: 978-960-272-708-9
Διαθεσιμότητα:Κατόπιν παραγγελίας
Σκληρό εξώφυλλο Σελίδες: 544

Με εφαλτήριο το αρχέγονο δίλημμα της σανίδας του Καρνεάδη, στο στόχαστρο της παρούσας εργασίας τίθενται δύο από τα πιο πολυσυζητημένα "τραγικά διλήμματα" μιας μεταηρωικής κοινωνίας δυτικού τύπου και ερωτάται: Επιτρέπεται να καταρριφθεί ένα κατειλημμένο από τρομοκράτες επιβατικό αεροσκάφος που κατευθύνεται κατά το πρότυπο της 11ης Σεπτεμβρίου πάνω σε κατοικημένο κτήριο, προκειμένου να αποφευχθεί η ολέθρια για χιλιάδες ανθρώπους πρόσκρουση Επιπλέον: είναι δικαιολογημένη η χρήση "σωστικών βασανιστηρίων" εις βάρος ενός τρομοκράτη, προκειμένου να αποκαλύψει σε ποιο σημείο έχει τοποθετήσει μια ωρολογιακή βόμβα που από στιγμή σε στιγμή πρόκειται να εκραγείΤο Ποινικό Δίκαιο του Εχθρού έχει συνδεθεί με ένα ακόμη δίλημμα, ο ένας πόλος του οποίου συνοψίζεται στο εξής ερώτημα: Να δεχόμαστε, άραγε, αδιαμαρτύρητα κάθε καινούργια απόφαση της εκάστοτε κρατικής αρχής που περιορίζει τις ελευθερίες μας και δηλητηριάζει το κράτος Δικαίου, επειδή τάχα δεν υπάρχει άλλη λύση για να είμαστε ασφαλείς, ενεργώντας έτσι ως συμβολαιογράφοι που διαπιστώνουν την μεταβολή των κυρίαρχων συσχετισμών Ο έτερος πόλος του διλήμματος: ή, αντιθέτως, να εγκύπτουμε εμμονικά στις κλασικές αρχές του Δικαίου με τις οποίες γαλουχήθηκαν γενεές επί γενεών, παραγνωρίζοντας την πραγματικότητα με τις νέες προκλήσεις και τους νέους κινδύνους που απαιτούν νέες απαντήσεις και, ενδεχομένως, χάνοντας το "καραβάνι της ζωής" που προχωράει μπροστά και δεν μπορεί να σταματήσει με την επίκληση οτιδήποτε παραδοσιακούΗ απάντηση που επιχειρεί ο συγγραφέας να δώσει στο τελευταίο αυτό ερώτημα είναι ότι για εκεί που μας πάει αυτό το καραβάνι είναι προτιμότερο να μείνουμε πίσω φωνάζοντας ρομαντικά υπέρ των δικαιοκρατικών αρχών που απεμπολούνται ή ήδη απεμπολήθηκαν. Ο κίνδυνος να "χαθεί το σύμπαν" από μια τέτοια προσήλωση στο κράτος Δικαίου (fiat iustitia, pereat mundus) μπορεί να λειτουργήσει ως συναγερμός όχι για νέους αυστηρούς (ή αυστηρότερους) ποινικούς νόμους που υπόσχονται δήθεν περισσότερη ασφάλεια, αλλά για αλλαγή πλεύσης: αντί να μεταβάλλουμε ακατάπαυστα την ποινική νομοθεσία, ώστε αυτή να παρακολουθεί την "νέα πραγματικότητα", θα ήταν προτιμότερο να αλλάξουν οι βάσεις πάνω στις οποίες χτίσθηκε αυτός ο κόσμος.